Imprimer cette page

Te âkakai me te haakakai (Pēhea te vaeìa ?)

No te ponatekao farani « histoire », e toù ponatekao ènana. Pēhea hoì te vaeìa ?

                                                                                 livre bailleul 2    livre academie hapukeia haakakai copie2

I - TE PONATEKAO FARANI « HISTOIRE »

1) - I te tapa hāmani 112-II o te kāputuèo a te èpikopo Dordillon, e ìte tātou :

*- Histoire, sf, tekao no te…

*- Historiette, sf, tekao aàkakai.

2) - I te tapa hāmani 282 o te « Pona Tekao Tāpapaìa » a te èpikopo Le Cléac’h, e ìte tātou :

*- Histoire, sf, tekao haakakai.

*- I te tapa hāmani 74 o te « Mou Pona Tekao » a te Tuhuka èo ènana, e tatau tātou :

*- Histoire : te kite haaènana (kēkē àò), te ìte haaènata (kēkē ùka).

 

II - MOU PONATEKAO ÈNANA : AAKAKAI me HAAKAKAI

Ia tiòhi atu tātou i te mou ponatekao e ùa, aakakai me haakakai i òto o :

1) - Te kāputuèo a te èpikopo Dordillon, e ìte tātou :

*- I te tapa hāmani 104 I, ààkakai : antiquités, curiosités, tekao ààkakai, généalogie mythologique, histoire fabuleuse.

*- I te tapa hāmani 124-I, haàkakai : choses curieuses, curiosités, antiquités ; tekao haakakai : histoire, historiettes, faits fabuleux, généalogie mythologique. = haakekai.

2) - Te kāputuèo a te èpikopo Le Cléac’h,

*- I te tapa hāmani 14, ààkakai : antiquités, curiosités. Tekao ààkakai, généalogie mythologique, histoire fabuleuse ; histoire en général. U te e ‘ite te ‘enata i to ia ààkakai, le Marquisien ignore son histoire. Voir : ha’akakai.

*- I te tapa hāmani 34, ha’akakai, ha’akekai (kēkē ùka), ààkakai (kēkē àò), choses curieuses, curiosités, antiquités. Tekao ha’akakai, histoire, récit légendaire, généalogie mythologique.

3) - Mea nui hoì te haaviviniìa ; oia te tumu i vaeìa mai e te Haè tuhuka èo ènana e toù ponatekao tāhakahaka.

a) - O haakakai to mua ponatekao e tekao ana no te tau haakakai o te poì me te tau etua kākiu. O « te Haakakai o Mauike » te ikoa o te kōtūòmia òomiìa i 2007.

b) - Me hua hakatu, u pēpena te Haè Tuhuka èo ènana i te ponatekao âkakai e tekao ana no te tau mea no tēnei tai hou patuìa haatīvava. O « Âkakai » te ikoa o te kōtūòmia no te tōìki haaòomiìa e âtou i hua èhua.

c) - I te èhua 2012, u puta mai me io âtou « Hapukeìa Haakakai me te Âkakai » i èià i haapukeìa te mou haakakai kākiu me te mou âkakai hou.

O te ponatekao « généalogie » à, he kōhii mea huì ma he èo ènana. he mea i òto o te kōtūòmia a te Haè tuhuka na te mea u ìte meitaì ìa e te tau ènana me te tau ènata paotū. I òto o kāputuèo a mou èpikopo e ùa, e koàka ia òe te haaviviniìa matatatau (kēkē àò) me matatetau (kēkē ùka).

 

A PĪÒMI ÎNEI NO TE TATAU I TE HĀTIKA TEKAO MA HE ÈO FARANI… !

 

Patuìa e Jacques Iakopo Pelleau

U haatoitoiìa te patuhei vāàna i te tau aahiìa a te Haè tuhuka èo ènana i te 21/08/2022.
(Aua te tau ponatekao me i òto mai o te tau kōtūòmia me te tau kāputuèo kākiu.)

 

 

Comments est propulsé par CComment